भूजल

Term Path Alias

/topics/groundwater

Featured Articles
May 19, 2024 The surprising connection between Wikipedia, beaches, and your water bottle.
A top down image of a lush green forest in a sacred grove in Meghalaya (Image created by: Sreechand Tavva)
May 15, 2024 बेहिसाब भूजल दोहन भूकंप के खतरे को विनाशकारी बना देगा। हाल फिलहाल के दो अध्ययन हमारे लिए खतरे का संकेत दे रहे हैं। एक अध्ययन पूर्वी हिमालयी क्षेत्र में भूकंप के आवृत्ति और तीब्रता बढ़ने की बात कर रहा है। तो दूसरा भूजल का अत्यधिक दोहन से दिल्ली-NCR क्षेत्र के कुछ भाग भविष्य में धंसने की संभावना की बात कर रहा है। दोनों अध्ययनों को जोड़ कर अगर पढ़ा जाए तस्वीर का एक नया पहलू सामने आता है।
भूजल का अत्यधिक दोहन
May 12, 2024 Rethinking community engagement in the Atal Bhujal Yojana
Towards sustainable groundwater management (Image: IWMI)
May 8, 2024 What is the ecosystem based approach to water management? How can it help in solving the water woes of states in the Deccan Plateau?
An ecosystem based approach to water management (Image Source: India Water Portal)
March 13, 2024 As cities such as Bangalore grapple with the water crisis, understanding the value of conserving groundwater to prevent this from happening in the future is urgently needed!
Groundwater, a threatened resource (Image Source: India Water Portal)
December 30, 2023 भूजल में आर्सेनिक, फ्लोराइड के मामले में एनजीटी ने "जिम्मेदारी से भागने" के लिए 28 राज्यों, केंद्रशासित प्रदेशों, सीजीडब्ल्यूए को नोटिस जारी किया।
भूजल में आर्सेनिक,फ्लोराइड जैसे जहरीले तत्व
શહેરી જળવિસ્તારો માટે ભૂગર્ભજળ વ્યવસ્થાપનનું આયોજન-મુશ્કેલીઓ અને નિવારણ-૨
Posted on 31 Mar, 2014 08:57 AM શહેરી જળવિસ્તારો માટે ભૂગર્ભજળ વ્યવસ્થાપનનું આયોજન-મુશ્કેલીઓ અને નિવારણ-૨
શહેરી જળવિસ્તારો માટે ભૂગર્ભજળ વ્યવસ્થાપનનું આયોજન-મુશ્કેલીઓ અને નિવારણ-૧
Posted on 31 Mar, 2014 08:53 AM શહેરી જળવિસ્તારો માટે ભૂગર્ભજળ વ્યવસ્થાપનનું આયોજન-મુશ્કેલીઓ અને નિવારણ-૧
पीढ़ी बचाओ अभियान
Posted on 11 Mar, 2014 10:57 PM वैज्ञानिकों के अनुसार पृथ्वी का सृजन लगभग 450 करोड़ वर्ष पूर्व हुआ था। पृथ्वी में जीवन का प्रादुर्भाव होने के पूर्व लगातार पृथ्वी में वर्षा होती रही है, ऐसा वैज्ञानिकों का मत है। जाहिर है कि करोड़ों-करोड़ों वर्षों तक जो वर्षा होती रही है, उसका काफी हिस्सा भू-जल के रूप में पृथ्वी के अंदर एकत्रित होता रहा है। चूंकि शुरुआती दौर में पृथ्वी की सतह पर जंगल, घास आदि की बहुतायत थी, अतः वर्षा के जल का पृथ्
સહભાગી ભૂગર્ભજળ વ્યવસ્થાપન: એક પરિચય
Posted on 15 Feb, 2014 06:48 AM વિશ્વમાં પાણીને બે પ્રકારે ઓળખવામાં આવે છે ગ્રીન વોટર અને બ્લુ વોટર. પૃથ્વી ઉપર વરસાદ દ્વારા મળતાં પાણીને ગ્રીન વોટર કહેવામાં આવે છે. આ પાણી આપણને કુદરતી રીતે મળે છે. પૃથ્વીના વાતાવરણમાં એક જળચક્ર સ્થાપિત થયેલું છે. આ જળચક્રના માધ્યમથી વરસાદ દ્વારા પૃથ્વી ઉપર પાણી મળી રહે છે. વરસાદનું આ પાણી પૃથ્વી ઉપર નદીઓ, તળાવો, વેટલેન્ડસ્ અને ખડકોમાં સંગ્રહ થાય છે.
સપાટીય જળસ્રોતના રક્ષણ માટે સંગઠનની જરૂરિયાત
Posted on 22 Aug, 2013 08:01 AM ગ્લોબમ વોર્મિંગ કે કલાઇમેટ ચેન્જને કારણે ઋતુઓમાં બદલાવ આવવાની શરૂઆત થઇ ચૂકી છે. કચ્છ જેવા અર્ધશુષ્ક પ્રદેશમાં વરસાદની માત્રામાં ધીરે-ધીરે વધારો થતો હોય એવો સતત અનુભવ થાય છે. બીજી એક મહત્વની વાત એ છે કે, પૃથ્વી ઉપર પાણીનો એક માત્ર કુદરતી સ્રોત એટલે વરસાદ! વરસાદ દ્વારા જ ભૂગર્ભજળની માત્રામાં વધારો થાય છે તેમજ સપાટીય સ્રોતોમાં જળરાશિ સંગ્રહ થાય છે.
भविष्य के लिए पानी बचाने का जतन
Posted on 05 Mar, 2011 08:35 AM

भूजल संरक्षण के लिए समय रहते चेतना जरूरी है।भूजल का अत्यधिक दोहन रोकने के लिए दिल्ली जल बोर्ड संशोधन अधिनियम 2011 को स्वीकृत प्रदान कर दी गई है। अधिनियम को स्वीकृति मिलने के बाद जल बोर्ड की स्वीकृति बिना भूजल नहीं निकाला जा सकेगा। निरंतर पानी की कमी से जूझते अपने देश में जल नियमन का कोई एकीकृत कानून नहीं है। वैसे जल उपयोग से जुड़े अंतर्राज्यीय, अंतर्राष्ट्रीय, संवैधानिक प्रावधान देश में कई बने

बनारस का रस खत्म हो रहा
Posted on 06 Jan, 2011 12:34 PM

सूखा और बड़े पैमाने पर जल दोहन से जिले में स्थिति विस्फोटक होती जा रही है। भूगर्भ जल विभाग के आंकड़े दर्शाते हैं कि कई इलाकों में एक साल में जलस्रोत 4 से 6 मीटर खिसक गया है। सर्वेक्षकों के मुताबिक वाटर रीचार्जिंग के लिए अभियान नहीं चलाया गया तो स्थिति बेहद गंभीर हो जाएगी। ग्रामीण इलाकों में स्थिति थोड़ी ठीक है, लेकिन शहरी इलाकों में चिंताजनक हो गई है।

भू-जल के व्यावसायिक उपयोग पर पाबंदी
Posted on 05 Jan, 2011 10:32 AM

गुड़गांव. साइबर सिटी में औद्योगिक इकाइयां एवं होटल अब भू-जल का अत्यधिक दोहन नहीं कर सकेंगे। भू-जल के बेलगाम दोहन पर लगाम कसने के लिए पंजाब एवं हरियाणा हाई कोर्ट ने ट्यूबवेलों के व्यावसायिक प्रयोग पर प्रतिबंध लगाने का निर्देश दिया है।

रसातल में पानी
Posted on 21 Sep, 2010 03:09 PM आज धरती की कोख खाली हो रही है, भू-जल रीत रहा है और पीने के पानी के लाले पड रहे हैं। इसी परिप्रेक्ष्य में 21 अप्रेल, 2009 को चेतावनी के स्वर मुखरित करते हुए सुप्रीम कोर्ट ने कहा, 'देश की जनता पानी की किल्लत के चलते मुश्किल हालात में जीवन काटने को मजबूर है।' हालात यही रहे तो आगे चलकर पानी को लेकर लोग सडकों पर उतर सकते हैं। देश भर में भू-जल के अंधाधुंध दोहन के कारण इसका स्तर लगातार नीचे जा रहा है। कई
गुडगाँव में लगातार गिर रहा है भूजल स्तर
Posted on 02 Aug, 2010 11:00 AM इंसानी जिन्दगी के लिए पानी का होना सबसे अहम् है और पानी के के बिना जीवन की कल्पना भी नहीं की जा सकती है इसीलिए पानी को बचाकर रखना बेहद जरूरी है लेकिन पृथ्वी पर इंसानों के इस्तेमाल करने लायक पानी तेजी से ख़त्म हो रहा है खासकर भूजल स्तर में काफी तेजी से कमी आ रही है क्यूंकि भूजल का दोहन अंधाधुंध हो रहा है और बारिश का पानी संरक्षण के बिना ज़मीन तक नहीं पहुँच रहा है दिल्ली से सटे गुडगाँव में तो स्
×